Co do zasady wszystkie spółki kapitałowe w Polsce podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, gdzie podstawowa stawka wynosi 19% uzyskanego dochodu. Ponadto pojawia się kwestia podwójnego opodatkowania, gdzie opodatkowaniu podlega nie tylko dochód spółki kapitałowej, ale również zysk wspólnika czy akcjonariusza.
Poniżej przedstawiamy kilka możliwości, które w naszej ocenie pozwalają złagodzić mechanizm podwójnego opodatkowania.
Najkorzystniejszą formą prowadzenia działalności w branży IT wydaje się być spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wszystko zależy jednak od konkretnego przypadku, zakresu działalności, konfiguracji zarządu / wspólników oraz estymowanego przychodu.
Istnieją jeszcze dwie dodatkowe możliwości, których zastosowanie może obniżyć podatek – IP Box oraz estoński CIT.
W naszej analizie pominęliśmy spółki osobowe ze względu na ich skomplikowany system opodatkowania i nie rekomendowalibyśmy tych rozwiązań. Jeśli jednak będą Państwo zainteresowani taką analizą, to zapraszamy do kontaktu z nami.
Opodatkowanie spółki
Dochód spółki z o.o. podlega opodatkowaniu na poziomie spółki, podatkiem dochodowym od osób prawnych, według stawki 19% lub 9%, i tzw. mały podatnik. Warunkiem zastosowania 9% stawki jest by przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro. Możliwość zastosowania stawki 9% dotyczy nowych podmiotów, a nie tych powstałych w wyniku przekształcenia.
Opodatkowanie wspólników
Niezależnie od opodatkowania podatkiem dochodowym spółek z o.o., również ich wspólnicy, w związku z posiadaniem udziałów w spółce i osiąganiem z tego tytułu przychodów, są podatnikami podatku dochodowego. Wypłacać pieniądze w spółce z o.o. można na kilka sposobów.
Dywidenda
Jednym z rozwiązań jest wypłata wynagrodzenia wspólnika z tytułu dywidendy. Od przychodu z tytułu dywidendy pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy i nie ma możliwości pomniejszenia tego przychodu o koszt jego uzyskania.
Wynagrodzenie członka zarządu z tytułu powołania
Drugim sposobem jest przyznanie sobie wynagrodzenia z tytułu sprawowania funkcji członka zarządu. To rozwiązanie będzie szczególnie korzystne, przede wszystkim w niewielkich spółkach z o.o. – w nich najczęściej udziałowiec lub udziałowcy zasiadają jednocześnie w zarządzie.
Wynagrodzenie członka zarządu będzie stanowiło koszt dla spółki z o.o., co pomniejsza kwotę dochodu, od której jest naliczany podatek CIT.
Wynagrodzenie to podlega opodatkowaniu skalą, a więc do kwoty dochodu 120.000,00 zł rocznie, płaci się od niego jedynie 12% podatku dochodowego, a po przekroczeniu progu, stawka podatku wynosi 32%. Dodatkowo takie wynagrodzenie nie jest zwolnione z obowiązku zapłaty składki zdrowotnej w wysokości 9%.
Korzyści
Teoretycznie więc jeśli spółka przynosi rocznie równo 120.000,00 zł dochodu (10.000,00 zł miesięcznie), to korzystniej jest przyznać sobie miesięczne wynagrodzenie w takiej kwocie niż wypłacać dywidendę, nawet pomimo konieczności zapłaty składki zdrowotnej. Wtedy spółka nie będzie miała żadnego dochodu, a więc podatek po stronie spółki wyniesie 0 zł, a podatek po stronie wspólnika (będącego jednocześnie członkiem zarządu) – wyniesie 12%. W spółce trzeba jednak pozostawić minimalny zysk do opodatkowania, aby nie płacić minimalnego podatku dochodowego, który jest płatny nawet w przypadku straty.
Jedną z form współpracy wspólników spółki jest wykonywanie powtarzających się świadczeń niepieniężnych przez wspólnika na rzecz spółki. Jest to bardzo atrakcyjna forma współpracy, gdyż od wynagrodzenia wypłacanego wspólnikowi nie trzeba opłacać składki zdrowotnej, która znacznie wzrosła od 1 stycznia 2022 roku, w związku ze zmianami wprowadzonymi przez Polski Ład.
Powtarzające się świadczenia niepieniężne wspólników na rzecz spółki są wykonywaniem określonych czynności przez wspólnika na rzecz spółki – nie jednorazowo, lecz w sposób powtarzający się, za wynagrodzeniem.
Może to być świadczenie usług np. informatycznych. Umowa spółki zawierająca zapis o powtarzających się świadczenia niepieniężnych wspólników na rzecz spółki musi zostać zawarta wyłącznie w formie aktu notarialnego.
Korzyści
Wspólnik osiągający przychody z tytułu wynagrodzenia za wykonywanie określonych w umowie spółki świadczeń niepieniężnych będzie musiał wykazać go w zeznaniu rocznym razem z innymi swoimi dochodami, które rozliczane będą według skali podatkowej. Skala podatkowa wynosi 12% do kwoty 120.000,00 zł, a powyżej tej kwoty 32%. Dodatkowo od tego wynagrodzenia nie opłaca się składki zdrowotnej w wysokości 9%.
Ponadto wypłatę wynagrodzenia z tytułu świadczeń niepieniężnych można łączyć z inną funkcją, np. zasiadania w zarządzie spółki. W ten sposób istnieje możliwość przyznania wynagrodzenia członka zarządu i wynagrodzenia z tytułu świadczeń niepieniężnych tak, że np. wypłacamy wynagrodzenie członka zarządu w wysokości 250 zł miesięcznie i od tego wynagrodzenia nie zapłacimy podatku dochodowego, jedynie składkę zdrowotną ok. 22,50 zł. Od wynagrodzenia za świadczenia powtarzające się zapłacimy podatek dochodowy w rzeczywistej wysokości 9%. Dzieje się tak, gdyż od kwoty 120.000,00 zł należy odjąć jeszcze kwotę wolną od podatku 30.000,00 zł.
Kolejną możliwością jest prowadzenie sp. z o.o. i jednocześnie swojej własnej działalności gospodarczej, żeby pobierać wynagrodzenie za świadczone usługi na rzecz spółki z o.o.
To rozwiązanie będzie korzystne w spółkach, które mają więcej dochodu niż wskazane 120.000,00 zł rocznie. Jeśli pobieramy wynagrodzenie z tytułu zasiadania w zarządzie spółki czy świadczenia powtarzalne, to usługi za które wystawiamy faktury na rzecz spółki nie mogą się pokrywać z zakresem naszych obowiązków wynikających z zasiadania w zarządzie.
Korzyści
Połączenie tych dwóch metod powoduje, że możemy skutecznie wypłacać środki ze spółki bez podatkowania ich dywidendą:
To rozwiązanie jest szczególnie dobre dla osób z branży IT, które dla swojej działalności mogą przyjąć wynagrodzenie opodatkowane korzystnym podatkiem ryczałtowym w wysokości 12%. W szczególnych przypadkach zastosowanie może mieć również 8,5% ryczałt dla branży IT dla podatników, którzy uzyskują przychody z działalności usługowej. Dla przychodów uzyskiwanych z takich czynności jak:
Decydując się na powyższą formę opodatkowania – nie będzie możliwe pomniejszenie przychodu o koszty podatkowe (tj. zakupy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, np. zakup oprogramowania czy niezbędnej licencji użytkowej czy nowego sprzętu komputerowego).
Jeśli chodzi o wysokość miesięcznej składki zdrowotnej będzie kształtowała się ona między 335,94 zł a w najgorszym wypadku 1007,81 zł (tj. najwyższa kwota składki zdrowotnej wystąpi, jeżeli przychód przekroczy 300.000 zł rocznie).
Uwaga! Zastosowanie tego typu opodatkowania uniemożliwia skorzystanie z ulgi IP Box, o której będzie mowa poniżej.
Istnieje również możliwość, by zawrzeć umowę o dzieło z własną spółką z o.o. Jest to stosunkowo korzystne rozwiązanie, gdyż w przypadku umowy o dzieło przenoszącej prawa autorskie, można zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu.
Podatek w wysokości 12% będzie naliczony tylko od połowy wynagrodzenia przysługującego z takiej umowy.
Należy tu jednak zaznaczyć, że przedmiot umowy nie powinien dotyczyć standardowych obowiązków wspólnika. Zawarcie umowy o dzieło w przedmiocie innych spraw, które nie należą do takich obowiązków, jest zatem jak najbardziej możliwe.
Jeśli przedmiotem umowy jest przeniesienie autorskich praw majątkowych (w przypadku przychodów z tytułu przewidzianych w przepisach czynności), istnieje możliwość zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu. Z kolei w przypadku umów, które nie przenoszą praw autorskich, można skorzystać ze standardowych kosztów uzyskania przychodu w wysokości 20% przychodu. Podwyższone koszty uzyskania przychodów nie mogą przekroczyć kwoty granicznej wynoszącej 120.000,00 zł (górna granica pierwszego przedziału skali podatkowej).
Korzyści
Dochód z takiej umowy jest opodatkowany jedynie podatkiem dochodowym. Spółka (zamawiający) zobowiązana jest , jako płatnik, do obliczenia, pobrania od podatnika (przyjmującego zamówienie) i wpłacenia podatku do właściwego urzędu skarbowego.
Istotne jest również, że umowa o dzieło nie generuje obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia (ani społeczne, ani zdrowotne).
Opodatkowanie spółki
Dochody spółek komandytowych opodatkowane są według stawki 19% lub 9%,tzw. mały podatnik. Warunkiem zastosowania 9% stawki jest by przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro.
Spółki komandytowe prowadzące działalność innowacyjną mogą również korzystać z preferencyjnego opodatkowania stawką 5% CIT w ramach IP Box.
Dochody samej spółki komandytowej opodatkowane są na takich zasadach jak dochody innych spółek będących podatnikiem CIT, natomiast opodatkowanie dywidend dla wspólników częściowo różni się od zasad dotyczących m.in. wspólników spółek z o.o.
Opodatkowanie wspólników
Podobnie jak w przypadku spółki z o.o. zasadą jest, że wypłata zysków opodatkowana jest stawką 19%. Natomiast jeżeli spełnione zostaną odpowiednie warunki, wypłata zysków dla wspólników spółek komandytowych będących podatnikami CIT (np. innej spółki komandytowej czy spółki z o.o.) może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania, tzw. zwolnienie dywidendowe.
W praktyce, wspólnik będący komplementariuszem, mimo objęcia spółek komandytowych CIT, nadal jest jednokrotnie opodatkowany. Przy wypłacie dywidendy komplementariuszowi od kwoty podatku, który powinien być pobrany według stawki 19%, odliczana jest bowiem przypadająca na niego część podatku zapłacona przez spółkę, tzw. mechanizm odliczenia komplementariusza.
Jeżeli spółka opodatkowuje dochody według stawki 19%, to przy wypłacie dywidendy do komplementariusza, nie jest już pobierany podatek, ponieważ przypadająca na niego część podatku zapłaconego przez spółkę komandytową jest zawsze wyższa. W sytuacji natomiast, gdy spółka płaci 9% CIT, to wypłata części dywidendy może być opodatkowana, jednak realnie efektywne opodatkowanie komplementariusza nie będzie wyższe niż 19%.
Preferencje podatkowe przewidziane zostały również przy wypłacie zysku dla komandytariusza. 50% wypłaconych komandytariuszowi kwot jest zwolnione z opodatkowania (zwolnienie w maksymalnej wysokości 60 tys. zł). Kwota zwolnienia stosowana jest wprawdzie odrębnie dla każdego komandytariusza i dla przychodów z każdej spółki komandytowej, ale jest ona niska – dotyczy wypłat do 120 tys. zł (50%, czyli 60 tys. zł, nie jest wtedy opodatkowane).
Powyższe wyłączenie nie dotyczy jednak wszystkich – nie skorzysta z niego w szczególności komandytariusz, który jest członkiem zarządu spółki z o.o. będącej komplementariuszem tej spółki komandytowej, posiada w takiej spółce z o.o. bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów lub jest podmiotem powiązanym (np. małżonkiem) z osobą będącą członkiem zarządu lub posiadającą co najmniej 5% udziałów w spółce z o.o. będącej komplementariuszem spółki komandytowej.
Opodatkowanie spółki
Działalność s.k.a. opodatkowana jest podwójnie – spółka jest bowiem podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, a przy wypłacie dywidendy konieczne jest również odprowadzenie kolejnego podatku dochodowego, bez względu na fakt, czy wspólnikiem jest osoba fizyczna, czy osoba prawna.
W s.k.a. opodatkowane są zyski spółki w wysokości 9% dla małych podatników (w przypadku, gdy wartość przychodu ze sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym 2 mln euro) i 19% dla pozostałych przedsiębiorców.
Opodatkowanie wspólników
Wypłata dywidendy do wspólników, czyli do komplementariuszy i akcjonariuszy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym według stawki 19%.
Co istotne, zryczałtowany podatek od przychodów uzyskiwanych przez komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki pomniejsza się o kwotę odpowiadającą iloczynowi procentowego udziału komplementariusza w zysku tej spółki i podatku należnego od dochodu tej spółki. Innymi słowy, komplementariusz może pomniejszyć wysokość podatku o kwotę podatku zapłaconego przez spółkę. Jeśli kwota podatku komplementariusza jest niższa od kwoty podatku zapłaconego przez spółkę, komplementariusz może w ogóle nie uiszczać podatku.
Uprawnienie to przysługuje komplementariuszowi w odniesieniu do zysków uzyskanych w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych. Jest to zatem niewątpliwa zaleta s.k.a., bo nawet w przypadku bardzo dużych dochodów, istnieje możliwość utrzymania opodatkowania niskim poziomie.
Korzyści
Ani komplementariusz, ani akcjonariusz nie są zobowiązani do uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne, ani składki zdrowotnej natomiast ma się to zmienić w 2023.
Opodatkowanie spółki
Standardowa stawka podatku CIT wynosi 19%. Ponadto zakładający PSA również muszą się liczyć z tzw. podwójnym opodatkowaniem. Polega ono na tym, że podatek jest naliczany raz na poziomie samej spółki, a drugi raz przy wypłacie zysku akcjonariuszom.
PSA może być również opodatkowana 9% podatkiem dochodowym od osób prawnych podobnie jak każdy inny podatnik CIT, jednak nie może przekroczyć poziomu 2 mln euro (tzw. mały podatnik).
Opodatkowanie wspólników
Klasycznym sposobem na czerpanie korzyści z tytułu posiadania akcji przez akcjonariuszy spółki jest wypłata dywidendy. W przypadku akcjonariuszy będących osobami fizycznymi od uzyskanych przychodów z dywidend pobiera się 19% podatku, który oblicza, pobiera i odprowadza do organu podatkowego PSA jako płatnik.
Natomiast w przypadku, gdy akcjonariuszem PSA jest spółka kapitałowa, występuje zasadniczo możliwość skorzystania z tzw. zwolnienia dywidendowego, pod warunkiem jednak, że akcjonariusz posiada w PSA nie mniej niż 10% akcji w kapitale PSA przez okres co najmniej 2 lat.
Ponadto w przypadku akcjonariusza, który postanowi wnieść wkład w postaci świadczenia pracy lub usług należy liczyć się z koniecznością uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, co czyni ten rodzaj wkładu mniej atrakcyjnym, gdyż płatnikiem tych składek pozostaje bezpośrednio akcjonariusz a nie PSA.
PSA również może skorzystać z opodatkowania na zasadach estońskiego CIT, czy z ulg przewidzianych dla podatników CIT, np. ulgi IP Box.
Aktualnie ryczałt, o którym była mowa powyżej i IP Box to najczęściej wybierane formy rozliczenia wśród specjalistów z branży IT. Przedsiębiorcy z branży IT (opodatkowani na zasadach ogólnych bądź podatkiem liniowym) rozważają zmianę formy opodatkowania z uwagi na wysoką składkę zdrowotną oraz brak możliwości odliczenia jej wysokości od przychodów. Jednakże rezygnując ze skali podatkowej czy podatku liniowego i decydując się na ryczałt, nie będzie możliwe korzystanie z ulgi IP BOX, czyli preferencji umożliwiającej opodatkowanie stawką 5% dochodu osiągniętego np. ze sprzedaży prawa do oprogramowania.
Czym jest IP BOX?
IP Box, bądź inaczej Innovation Box lub Intellectual Property Box to preferencyjny sposób opodatkowania, który można zastosować przy sprzedaży usług opartych o prawa własności intelektualnej – między innymi praw do oprogramowania komputerowego lub kodu źródłowego.
Najprościej mówiąc, IP Box to rodzaj preferencji w opodatkowywaniu dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży produktów lub usług wytwarzanych w oparciu o prawo własności intelektualnej. Umożliwia ona opodatkowanie dochodu osiągniętego z tzw. „kwalifikowanych praw własności intelektualnej” (np. będą to autorskie prawa do programu komputerowego) stawką w wysokości 5%.
Zgodnie z przepisami, aby dane prawo zostało uznane za kwalifikowane prawo własności intelektualnej, niezbędne jest spełnienie trzech warunków, tj.:
Dla kogo?
Z opisywanej ulgi mogą korzystać zarówno podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą), jak i podatnicy podatku od osób prawnych.
Rozwiązanie to jest najbardziej powszechne wśród programistów, którzy tworzą oprogramowanie, a następnie sprzedają je wraz z prawami autorskimi innym podmiotom (np. wykonując zlecenia dla software house lub bezpośrednio do ostatecznego klienta). Dzięki uldze IP Box prawie każdy programista może płacić jedynie 5% podatku dochodowego.
Obowiązki podatników
W celu skorzystania z IP Box, podatnicy – zgodnie z przepisami – powinni w szczególności:
W przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują oni powyższe informacje w odrębnej ewidencji.
W praktyce organy podatkowe wymagają (acz trzeba zaznaczyć, że jest to kwestionowane przez sądy administracyjne), by ewidencja była prowadzona przez podatników „na bieżąco”. Zdaniem organów podatkowych nie jest wystarczające stworzenie takiej ewidencji w przyszłości jedynie na potrzeby skorzystania z IP Box.
Dodatkowo, koniecznym jest aby działalność prowadzona przez programistę była ściśle związana z wytwarzaniem, rozwijaniem bądź ulepszaniem autorskich praw do programu komputerowego i została określona mianem działalności badawczo-rozwojowej.
Praktyka polskich urzędów skarbowych pokazuje, że poprzez działalność badawczo-rozwojową czy innowacyjność w kontekście IP Box rozumie się tworzenie, rozbudowywanie bądź usprawnianie kodu w obrębie danego przedsiębiorstwa. Działalność ta nie musi być rewolucyjna w skali świata, kraju czy nawet danej branży.
Dla kogo?
Estoński CIT jest formą opodatkowania niektórych podatników podatku dochodowego od osób prawnych. Aktualnie z tego sposobu opodatkowania mogą skorzystać spółki z o.o., spółki akcyjne, spółki komandytowo-akcyjne, spółki komandytowe oraz proste spółki akcyjne.
Wyłączenia zastosowania
Estoński CIT nie jest rozwiązaniem dostępnym dla wszystkich podatników. Najważniejsze wyłączenia z systemu obejmują podmioty:
Czym jest estoński CIT?
Głównym założeniem ryczałtu od dochodów jest to, że do momentu podziału zysku (czyli przeznaczenia go do wypłaty w formie dywidendy) lub pokrycia straty sprzed okresu opodatkowania estońskim CIT spółka, co do zasady, nie odprowadza podatku dochodowego. Może to zdecydowanie poprawić sytuację płynnościową spółki i jej zdolności inwestycyjne, gdyż nie musi na bieżąco dzielić się zyskami z fiskusem. Dopiero w momencie, gdy nastąpi podział zysku lub pokrycie straty sprzed okresu opodatkowania estońskim CIT, spółka jest obowiązana zapłacić podatek.
Od 2022 r. obowiązują następujące stawki:
W przypadku wypłaty zysku wspólnikom podatek będzie musiał być zapłacony także przez wspólnika, jednakże będzie podlegać pomniejszeniu o:
Korzyści
Dzięki mechanizmowi odliczenia, efektywne opodatkowanie zysków spółki wyniesie odpowiednio ok. 20% dla małego podatnika i 25% dla dużego podatnika (dla porównania, w przypadku zasad ogólnych te stawki wynoszą odpowiednio ok. 26% i 34%). Co ważne, efektywna stawka może okazać się jeszcze niższa, jeżeli do wypłaty nie zostanie przeznaczony cały zysk spółki.
POLAND BUSINESS HARBOUR
Program Poland Business Harbour to kompleksowy pakiet, ułatwiający freelancerom, start-upom, jak i dużym firmom, bezproblemową relokację na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Dzięki pakietowi usług będzie można dowiedzieć się m.in. tego, jak szybko i sprawnie rozpocząć działalność na terenie Polski, uzyskać wsparcie przy realokacji pracowników i ich rodzin czy otrzymać prawną i wizową pomoc w formule „business concierge”. Poza tym osoby fizyczne i firmy mogą liczyć na ułatwienia w kontakcie z samorządami czy Specjalnymi Strefami Ekonomicznymi, które aktywnie włączyły się w przygotowanie oferty dla realokowanych pracowników i ich rodzin, tworząc tymczasową przestrzeń biurową i mieszkaniową. Jednym z elementów pakietu jest również wsparcie w postaci łączenia przedsiębiorców z inwestorami oraz grantów na działalność B+R.
