Jakie są kryteria oceny ryzyka klienta i jak je zastosować w procedurze AML?

Jeśli na bieżąco śledzisz publikacje o AML, które ukazują się na stronie Kancelarii, to zapewne wiesz, czy Twoja firma znajduje się w gronie podmiotów obwiązanych i dlaczego musisz stosować przepisy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Pisaliśmy o tym we wcześniejszym wpisie tutaj. 

Jednym z elementów procesu AML jest przeprowadzenie oceny ryzyka, związanego z nawiązaniem lub kontynuowaniem współpracy z danym klientem, o czym więcej możesz przeczytać tutaj. 

W tym artykule omówię, jak przeprowadzić ocenę ryzyka klienta. Najlepszym sposobem jest przeprowadzenie badania w oparciu o podstawowe kryteria, które w skrócie opisuję poniżej.

Pełne ich omówienie znajdziesz w naszym programie SiP AML.

Rodzaj klienta

W tym kryterium należy przede wszystkim ocenić czy naszym klientem jest osobą fizyczną czy prawną. Dla przykładu - im większa będzie zawiłość organizacyjna podmiotu np. w przypadku spółki, tym ryzyko AML jest wyższe.

Jeśli zidentyfikujemy, że nasz klient ma status PEP - osoba odpowiedzialna za wdrożenie procedur AML w naszej firmie musi wyrazić zgodę na zawarcie umowy z takim klientem i w tym przypadku, ryzyko współpracy należy uznać za podwyższone.

Jeśli ryzyko jest podwyższone, to automatycznie stosujemy również wzmożone środki bezpieczeństwa finansowego.

Kryterium geograficzne

By właściwie ocenić to kryterium, należy sprawdzić i odpowiedzieć na przykładowe pytania:

• Czy klient pochodzi z terytorium Polski, UE czy jest poza UE?
• Czy istnieje powiązanie klienta z miejscami, gdzie terroryzm cały czas występuje lub miejscami, gdzie obecnie trwają działania wojenne?
• Czy klient pochodzi z kraju znanego z produkcji lub przemytu narkotyków?
• Czy klient ma powiązania z tzw. rajem podatkowym?

Do pełnej listy pytań, odsyłamy do naszego Programu SiP AML, który już niebawem będzie miał swoją premierę. Tam też udostępniamy "Checklistę sankcje" - dzięki niej w prosty sposób zweryfikujesz, jakie kraje są w grupie podwyższonego ryzyka, w związku z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu.

Kryterium sprzedażowe

Kryterium to służy do oceny rodzaju produktu i usługi klienta, jak również sposobu dystrybucji produktów oraz branży, jakiej ten klient działa.

Warto zwrócić między innymi uwagę na to, czy oferowane produkty lub usługi pozwalają na ukrycie tożsamości finalnego klienta.

Kryterium ekonomiczne

Czwartym kryterium, o którym można wspomnieć, w związku z procedurą AML, jest kryterium ekonomiczne. Oceniamy w nim takie okoliczności jak:

1. Porównanie planowanej transakcji z rodzajem prowadzonej przez klienta działalności.
2. Czy dochodzi do sprzedaży poniżej wartości rynkowej lub działania, gdzie następuje droga sprzedaż i szybkie tanie odkupienie towaru lub na odwrót.
3. Koniecznie należy ocenić również jakie klient ma powiązania kapitałowe? Czy wspólnicy, członkowie zarządu lub beneficjenci nie pochodzą z krajów o wysokim ryzyku prania pieniędzy.

Kryterium behawioralne

Zgodnie z tym kryterium, oceniamy między innymi możliwość bezpośredniego kontaktu z klientem i powiązanie klienta lub brak z prowadzonym biznesem.

Kryterium podmiotowe

Ostatnie kryterium to kryterium podmiotowe. Koniecznie należy sprawdzić w nim takie okoliczności jak:

1. Czy na klienta nie nałożono sankcji?
2. Czy na klienta nie nałożono już wcześniej kar przez uprawnione podmioty?
3. Czy jesteśmy w stanie ustalić i zweryfikować dane beneficjentów rzeczywistych?
4. Czy klient nie rejestruje co chwilę nowych spółek lub też czy nie zachodzą u niego dziwne zmiany kapitałowe lub rejestrowe?
5. Czy klient nie ukrywa danych o transakcjach lub też czy kontakt z nim jest w tym czasie utrudniony?

Jak ocenić ryzyko?

Powyższe kryteria pomogą Ci przeprowadzić badanie ryzyka danego klienta.

Do przeprowadzenia pełnej oceny ryzyka klienta będziesz potrzebował dodatkowych materiałów takich jak:

• Formularz Oceny Ryzyka Klienta, który znajduje się w Procedurze KYC.
• Checklista "Kategorie Ryzyka".

Wszystkie te materiały możemy Ci udostępnić wraz ze szkoleniem w platformie SiP AML.

Finalnie mając już ocenę ryzyka dla danego klienta, możesz przejść do dalszych działań tj. zastosować odpowiednie Środki Bezpieczeństwa Finansowego w stosunku do klienta.

Czym jest Program SiP AML?

Zespół naszej Kancelarii przygotował platformę, dzięki której Ty lub wyznaczona osoba w firmie, będzie mogła od A do Z wykonać wszystkie obwiązki nałożone przez ustawę o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

Po rejestracji w SiP AML będziesz mógł korzystać z gotowych procedur oraz instrukcji video. Będziesz mógł również skorzystać z opcji weryfikacji wypełnionych dokumentów, a także umówić się na konsultację z naszymi ekspertami AML.

Nasz autorski system SiP AML zawiera: 

Godzinne szkolenie wyjaśniające czym jest AML.

Przewodnik po AML, praktycznie opisujący wszelkie kwestie AML.

6 filmów (e-learning) wyjaśniających:

• Jak przeprowadzić analizę ryzyka?
• Jakie są kryteria oceny ryzyka?
• Co to są środki bezpieczeństwa finansowego i procedura KYC?
• Jak w praktyce stosować środki bezpieczeństwa finansowego i wykonać KYC?
• Czym są transakcje podejrzane i ponadprogowe?
• Jak dokonać zgłoszenia do Generalnego Inspektora Informacji Finansowych
• Uniwersalną Wewnętrzną Procedurę AML.

Uniwersalną Ocenę Ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu.

Aktywny formularz wykonania Oceny Ryzyka w firmie.

Procedurę KYC wraz z edytowalnymi PDF do wypełnienia.

Wzór anonimowego zgłaszania naruszeń.

Wzór zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa.

Checklisty, dzięki którym łatwo sprawdzisz:

• Jakie są kryteria ryzyka?
• Jakie są środki bezpieczeństwa finansowego?
• Czy zostały nałożone sankcje?
• Jakie kroki wykonać by raportować do GIIF?

Przewodniki i wyjaśnienia do większości wymienionych dokumentów.